Hội Chăn nuôi Việt Nam vừa có văn bản gửi tới Bộ trưởng Bộ Công Thương, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ trưởng Bộ Y tế, đề xuất một loạt giải pháp phát triển ngành sữa Việt Nam, tập trung vào khai thác nguồn nguyên liệu sữa trong nước.
Trong văn bản, Hội Chăn nuôi cảnh báo những năm gần đây, nguồn sữa nhập khẩu ồ ạt đã gây nhiễu loạn thị trường, áp đảo nguồn nguyên liệu trong nước, làm giảm sức cạnh tranh của nguyên liệu nội địa.
Tình trạng này dẫn đến người tiêu dùng không biết lựa chọn sản phẩm sữa nào phù hợp và nguy hại hơn là làm suy giảm đáng kể đàn bò sữa, đặc biệt trong các khu vực chăn nuôi nông hộ. Tại TP.HCM, đàn bò sữa đã giảm hơn 50%. Nếu không có điều chỉnh kịp thời, mục tiêu tổng đàn bò sữa cả nước đạt 650.000–670.000 con vào năm 2030 khó khả thi.
Hội Chăn nuôi đề xuất các Bộ liên quan thống nhất quan điểm và giải pháp phát triển ngành sữa Việt Nam. Đó là phát huy lợi thế nội địa, tận dụng nguồn sữa tươi, nguyên liệu và phụ gia phong phú trong nước, hạn chế tối đa nhập khẩu các nguyên liệu có thể sản xuất trong nước. Khuyến khích chương trình dinh dưỡng từ sữa tươi để vừa cung cấp dinh dưỡng cho trẻ em, vừa thúc đẩy chăn nuôi nội địa.
Hoàn thiện tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quy định rõ ràng nhằm minh bạch và dễ phân biệt giữa sữa tươi và các sản phẩm từ sữa khác, giúp người tiêu dùng lựa chọn chính xác.
Đẩy mạnh liên kết sản xuất – nguyên liệu trong nước theo hướng bắt buộc các cơ sở sản xuất, kinh doanh sữa phải có vùng hoặc gắn với vùng nguyên liệu sữa trong nước. Hoặc phải sử dụng tối thiểu một tỷ lệ sữa tươi trong nước, giống như các quốc gia trong khu vực (thường từ 5-20%). Vì sữa tươi có lợi cho người dùng nhưng ít lợi nhuận với người kinh doanh. Nên không chỉ các nước có ngành sản xuất sữa phát triển mà các nước như Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan, Trung Quốc đều có quy định này.
Theo Hội Chăn nuôi Việt Nam, giai đoạn 2010-2015, đàn bò sữa trong nước tăng trưởng mạnh, nhưng từ 2015 đến nay đã giảm rất nhanh. Sự suy giảm này dẫn tới không đạt mục tiêu của Chiến lược phát triển chăn nuôi là đến 2025 tổng đàn bò sữa phải đạt 500.000 con, hiện mới đạt 330.000 con.
Cũng vì vậy, tốc độ tăng trưởng về sản lượng sữa tươi nguyên liệu cũng giảm nhanh, từ 17,7% giai đoạn 2010-2015 xuống còn 3,3% giai đoạn 2020-2024. Lý do làm giảm tốc độ tăng trưởng này là do thị trường quá nóng, nhập khẩu tăng và đại dịch COVID-19 làm tăng chi phí sản xuất, giá thành sữa tươi nguyên liệu của người chăn nuôi, không cạnh tranh được với sữa nguyên liệu nhập khẩu, dẫn đến phải giảm đàn hoặc ngừng nuôi.
Hội cũng nhấn mạnh tiềm năng phát triển nguồn nguyên liệu sữa trong nước còn rất lớn. Việt Nam hoàn toàn có thể tăng đàn bò sữa gấp 4–5 lần so với con số hiện nay vào năm 2030, đạt sản lượng 4,3–5 triệu tấn sữa tươi nguyên liệu.
Hội Chăn nuôi Việt Nam kỳ vọng các Bộ trưởng sẽ chỉ đạo thống nhất quan điểm, giải pháp để phát triển ngành sữa bền vững, đảm bảo sức khỏe cộng đồng, đồng thời hỗ trợ sinh kế cho nông dân và doanh nghiệp trong nước.
AN HIỀN/Theo PLO
In bài viết